od 29 sierpnia do listopada 2015
Wystawa dedykowana twórcom muzeum. Została przygotowana z okazji jubileuszu 95-lecia Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza oraz 100-lecia Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie. Przedstawia między innymi archiwalne fotografie, dokumentujące wystawę z lat 1931-1939, udostępnianą wówczas w gmachu Państwowego Gimnazjum im. S. Czarnieckiego. Wśród sfotografowanych zabytków, zgromadzonych w szkolnym muzeum, można zobaczyć te, które zostały utracone w okresie okupacji niemieckiej oraz te, które zachowały się w zbiorach do dzisiaj.
Eksponowane są także dokumenty z życia szkoły i fotografie kustoszy szkolnego muzeum: Wiktora Ambroziewicza, Tadeusza Dąbrowskiego, Jadwigi Jędrzejewskiej, Mariana Lipskiego, Kazimierza Janczykowskiego, a także innych nauczycieli i uczniów.
W albumie fotograficznym, przechowywanym do dzisiaj w Dziale Historii chełmskiego muzeum, znajdujemy zdjęcia ukazujące fragmenty ekspozycji muzealnej z lat trzydziestych XX wieku, na których można zidentyfikować wiele ikon, obrazów sztalugowych i rzeźb. W latach 40. zostały wywiezione z Chełma bardzo cenne ikony z XVI i XVII wieku, portrety biskupów unickich oraz wiele rzeźb sakralnych. Dzisiaj – na podstawie dokumentów archiwalnylnych i publikacji ukraińskich – już wiemy, że w grudniu 1945 roku część eksponatów z dawnego polskiego muzeum Państwowego Gimnazjum im. S. Czarnieckiego, które podczs okupacji przejęli Ukraińcy, przewiózł ks. protojerej Hawryił Korobczuk do Muzeum Ławry Kijowsko- Peczerskiej w Kijowie. Wśród nich są tam między innymi: „Królewskie wrota” z XVI i z XVII wieku, ikony: „Zstąpienie do otchłani” z XVI wieku, „Chrystus w Majestacie” z 2. poł. XVI wieku, „Św. Szymon apostoł” z XVI wieku, „Chrystus Pantokrator”, z 1. poł. XVII wieku, „Deisis” z XVII wieku, „Ucieczka do Egiptu”, z 1. poł. XVII wieku, „Wniebowstąpienie”, XVII wieku, „Św. Jerzy zabijający smoka” z XVII wieku, „Św. Paraskiewa” z k. XVI-pocz. XVII wieku, rzeźby Świętych (XVIII wiek): Jana Nepomucena, Aarona, Mojżesza, Mikołaja, Ofiara Abrahama i inne. Dzisiaj te cenne, utracone zabytki, pochodzące ze świątyń ziemi chełmskiej, możemy oglądać w naszym muzeum tylko na zachowanych fotografiach.
Autor wystawy: Krystyna Mart. Wybór eksponatów: Beata Mojska Zając, Magdalena Mąka (Dział Historii), K. Mart (Dział Sztuki Ziemi Chełmskiej), Natalia Jędruszczak (Dział Edukacji i Biblioteka). Reprodukcje fotografii archiwalnych – Grzegorz Zabłocki. Oprawa fotografii do ekspozycji: Beata Pradun, N. Jędruszczak