11.11 – 31.12 2008 r., ul. Lubelska 55
Celem wystawy jest pokazanie procesu dochodzenia do niepodległości przez pryzmat dziejów miasta w okresie od początku XX wieku do roku 1918. Wystawa przedstawia Chełm sprzed I wojny światowej pod zaborem rosyjskim i w okresie okupacji austriackiej z lat 1915-1918. Szczególny nacisk został położony na polską działalność niepodległościową z lat 1917-1918 i sam moment obalenia władzy okupanta w listopadzie 1918 roku.
Ekspozycja przekracza chronologicznie okres odzyskania niepodległości, przedstawiając ważne wydarzenia i ludzi z pierwszych lat II Rzeczypospolitej.
Na wystawie zgromadzono dokumenty, fotografie i pamiątki osobiste oraz odznaczenia osób zasłużonych w procesie dochodzenia do niepodległości. Do najciekawszych prezentowanych zabytków zaliczyć można szczątki zniszczonego przez Niemców szczątki zniszczonego przez Niemców Pomnika poległych 7 pułku piechoty Legionów i sztandary chełmskich kół Związku Legionistów Polskich i Związku Inwalidów Wojennych RP. Integralną częścią ekspozycji jest ponad 100 reprodukcji fotografii dużego formatu, przedstawiających miasto, ludzi i wydarzenia sprzed 90 lat. Większość pokazanych zabytków pochodzi ze zbiorów Muzeum Chełmskiego. Współorganizatorami są kolekcjonerzy z Chełma i Białegostoku, którzy wypożyczyli szereg eksponatów i fotografii, za co serdecznie im dziękujemy.
Wystawa została przygotowana przez Dział Historii, Przyrody i Edukacji Muzeum Chełmskiego, z okazji 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.